NHỮNG THẦY GIÁO NỔI TIẾNG TRONG LỊCH SỬ

Cuốn sách tập trung viết về 30 người thầy nổi danh trong lịch sử, từ những người thầy nổi tiếng thời phong kiến như Chu Văn An, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Lê Quý Đôn, Cao Bá Quát, Nguyễn Đình Chiểu.... đến các nhà giáo “Thời tân học” như Dương Quảng Hàm, Đặng Thai Mai. Đặc biệt, quyển sách đã dành một phần không nhỏ để tôn vinh các nhà giáo, giáo sư đã có những đóng góp lớn lao trong việc xây dựng nền giáo dục nước nhà sau ngày giải phóng như GS Đào Duy Anh, GS Hoàng Xuân Hãn, GS – Nhà giáo nhân dân Trần Văn Giàu và Đại tướng Võ Nguyên Giáp.
 Với lối tư duy tổng hợp, có chiều sâu, kết hợp với những tư liệu lịch sử, những hồi ức của những nhân vật nổi tiếng, tác giả đã dựng nên trước mắt người đọc hình ảnh những người thầy rất đặc biệt trong sử Việt. Mỗi chân dung người thầy đáng kính đều có những nét thú vị, đằng sau nó là biết bao suy tư trầm lắng về lịch sử, về thời đại và luân lí giáo dục...
 Đặc biệt trong số 30 nhà giáo tiêu biểu được nhắc đến trong quyển sách này, có những trang dành để tôn vinh những nhà giáo – những chiến sĩ cách mạng. Sau này họ trở thành những nhà lãnh đạo kiệt xuất của Đảng ta như: Phạm Văn Đồng, Võ Nguyên Giáp, Trần Văn Giàu…
Sau cách mạng Tháng 8 thành công, các nhà giáo tên tuổi đều đứng về phía cách mạng và nhiều người đã làm rạng danh cho giáo giới nước nhà. Họ là những tri thức cách mạng sẵn sàng chung lưng đấu cật với đất nước sớm đưa dân tộc ta từ 95% dân số mù chữ đến hơn 90% số người biết chữ, trở thành 1 dân tộc thông thái sớm sánh vai với năm châu bốn biển như ngày nay.
Trong kháng chiến chống Mĩ, lực lượng giáo viên miền Bắc đã góp bao xương máu, trí tuệ của mình vào sự nghiệp giải phóng dân tộc. Hàng nghìn giáo viên đã tạm xa mái trường, xa đàn em nhỏ, xa người thân yêu nhất để vào chi viện cho Miền Nam. Họ là những nhà giáo, những chiến sĩ vừa cầm bút, vừa cầm súng. Nhiều nhà giáo đã ngã xuống tại các chiến trường Miền Nam – Sự hi sinh của họ đã tô thắm thêm truyền thống của nền giáo dục nước nhà. Miền Nam thời kỳ này có không ít nhà giáo đã giương cao ngọn cờ yêu nước chống Mĩ, đòi hòa bình, đòi công lý tham gia trực tiếp vào cuộc chiến của nhân dân như nhà giáo Hoàng Lệ Kha ở Gia Định.
  Dân tộc Việt Nam đã trải qua biết bao thăng trầm của lịch sử đều ghi lại dấu chân của những người “hiền sĩ” như Chu Văn An, Nguyễn Bỉnh Khiêm đã góp công mình làm nên “núi bút, non nghiên”. Có thể nói sự nghiệp giáo dục của nước ta được những người thầy tiếp nối từ thời phong kiến, qua thời Pháp thuộc cho đến ngày nay. Họ đã đào tạo nên những hiền tài gánh vác công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước, và cũng chính họ đã thắp sáng truyền thống văn minh Việt từ thế hệ này đến thế hệ khác.